Gà Nướng Mắc Khén (còn gọi tiếng Thái là Cáy Pỉnh) món ăn đặc sản của đồng bào các dân tộc núi rừng Tây Bắc. Hương vị độc đáo của mắc khén quyện trong món gà nướng. Hạt mắc khén là gia vị chủ đạo trong hầu hết các món ăn chính của đồng bào Tây Bắc, có khả năng mê hoặc những thực khách khó tính nhất.
Gà nướng mắc khén là món ăn rất nổi tiếng của người Thái với hương vị thơm ngon, hấp dẫn đã đươc 7 GÀ đưa từ núi rừng Tây Bắc về tới TP.HCM. Và là món gà nướng lần đầu tiên xuất hiện ở TP.HCM tại 7 GÀ.
Mắc khén thuộc loại cây thân gỗ, mọc tự nhiên nhiều ở rừng Tây Bắc. Cây ra hoa vào mùa xuân, kết quả vào mùa hè. Quả mắc khén màu nâu sẫm, hạt đen óng, có vị ngai ngái, cay cay. Quả mắc khén tươi có màu xanh, khi chín chuyển sang màu hồng, mọc theo dạng chùm, hình dạng tương đối tròn, có ngạnh, to bằng hạt tiêu non.
Không cay nồng, xộc lên mũi như tiêu, mắc khén tỏa một mùi hương nồng dịu. Dù chỉ ngửi bạn cũng có thể cảm nhận được vị ngọt của hương thơm. Cắn thử một quả mắc khén, bạn cảm thấy hơi tê, the trên đầu lưỡi và một chút đăng đắng rất nhẹ nhàng xen lẫn nhưng cuối cùng đọng lại dư vị ngòn ngọt, thơm thơm trong miệng.
Quả mắc khén đã được phơi khô, đem rang vừa tới, để nguội rồi xay hoặc giã cho mịn. Nên bảo quản mắc khén trong lọ thủy tinh đậy kín. Mắc khén được dùng làm gia vị trong các món nướng vừa để át mùi tanh của thực phẩm vừa tăng phần hấp dẫn cho món ăn.
Ăn kèm với món gà nướng mắc khén đó là một món chấm đặc trưng chỉ có tại nhà dân tộc Thái ở vùng núi Tây Bắc. Đó là món CHẲM CHÉO. “CHẲM” trong tiếng Thái nghĩa là “Thức Chấm”! “CHÉO” nghĩa là mùi thơm của nhiều loại rau kết hợp lại. Chẳm chéo (chẩm chéo) có vị cay của ớt, thơm của mắc khén. Nguyên liệu chính của chẳm chéo là: ớt, muối, mắc khén, tỏi, mì chính. Ngoài ra còn có các loại rau thơm, xả, gừng… vừa là món ăn dân dã lại vừa là món đặc sản núi rừng Tây Bắc.